Bir Dronun Sizi İzlediğini Düşünün. Ne Yapardınız?

 

Bir Dronun Sizi İzlediğini Düşünün. Ne Yapardınız?

Oregon eyaletinde, 2019’un mart ayında bir gece bilgisayarının başında oturan bir kadın mutfak penceresinin arkasında daha önce orada hiç görmediği bir ışığı fark etti. Evet, ne düşündüğünüzü biliyorum… Ama hayır, bu bir UFO veya şehir efsanesi uzaylılardan değildi.

Kadının CanbyNow Podcast’inde aktardığına göre penceresinden gördüğü şey insansız hava aracıydı veya başka bir deyişle İHA, daha çok bilinen adıyla ise drondu. Bir süre geçtikten sonra kadın, eşini penceredeki bu şeye bakması için çağırdı fakat dron ortalıktan kaybolmuştu. Kadın hemen karakol ile iletişime geçti fakat onu hayal kırıklığına uğratacak bir cevap aldı, ona bu konuda yapabilecekleri bir şey olmadığını söylediler…

Dron ile ev gözetleme olayı ilk defa bu ailenin başına gelmedi ve gittikçe yaygınlaşıyor çünkü her geçen gün drona ulaşmak kolaylaşıyor. Amerika Federal Havacılık İdaresi hobi amaçlı kullanılan dron sayısının 2017’de 1,1 milyondan 2022’de 2,4 milyona çıkacağını ön görmüştü. Ticari kullanımlar için kullanılan ticari filolar ise 2022’ye kadar yaklaşık 110.000 adetten 452.000 adete çıkacağı ön görüldü.

Bir e-postada, Embry-Riddle Havacılık Üniversitesi'nden Profesör Stephen Rice ve Yardımcı Doçent Scott Winter, ki bu kişiler dronlar hakkında insanların tavırlarını inceleyen kişilerdir, mahremiyet konusundaki büyük endişelerini ve insanların evlerinin etrafında dronların uçuşması, fotoğraf ve video çekilmesi konusunda endişelere sahip olduğunu aktarıyorlar. Winter, "Çoğu araştırmacı, bu endişenin korkuyu tetikleyen bir belirsizlik olduğunu gösteriyor." diyor ve devam ediyor: “İnsanlar uçağın üzerlerinde uçtuğunu görebiliyorlar fakat görüntü ve ses kaydettiklerini anlayamıyorlar. Uçağı kimin, hangi sıfatla ve nasıl bir yöntemle kullandığını da bilmiyorlar. Belki de izleniyoruz belirsizliği insanlarda korkuyu tetikleyen bir endişe ortaya çıkarıyor.”

YA BİR DRON DÜŞÜRÜRSEM?

Bazı durumlarda, insanlar mülklerinin üzerinde gezinen dronları düşürdü ve bu da potansiyel olarak ciddi yasal sıkıntılara yol açabilecek bir mesele. Security Magazine dergisinin açıkladığı gibi, Amerika’da her boyutta insansız hava aracı federal yasalarla korunmaktadır. Aynı zamanda, bir dronu düşürmekle suçlanan biri de yerel suçlamalarla karşı karşıya kalabilir. Öyleyse mahremiyet haklarınızın bir dron tarafında ihlal edildiğini düşündüğünüz bir anda neler yapabilirsiniz? Bazı durumlarda gerçekten yapabileceğiniz pek bir şey olmayabilir…

Havacılık hukukunda uzmanlaşmış, aynı zamanda özel bir avukat olarak çalışan eski FAA danışmanı ve Vaughn Koleji’nde yardımcı eğitmen olarak ders veren Loretta Alkalay, “İnsanlar mahremiyet haklarının yasal olarak ne kadar sınırlı olduğunu gerçekten anlamıyorlar. Mahremiyet haklarınız sadece geçerli bir gizlilik beklentisine sahip olduğunuz her yerde geçerlidir. Mesela evdeyken, evinizin içinde mahremiyet hakkınız bulunurken dışarısı hakkında herhangi bir hak talep edemezsiniz. Eğer çitle çevrili arka bahçenizde yüzüyor veya güneşleniyorsanız ancak uçaklar, helikopterler tarafından görünebiliyorsanız mahkemeler makul bir mahremiyet hakkı beklentiniz olmayacağına karar verecektir. Aynı mantık dronlar için de geçerli. Benzer bir şekilde açık bir pencerenin önündeyseniz makul bir mahremiyet beklentiniz de yoktur.”

Alkalay ayrıca, insanların casusluk yapmak için kullandığı dronlarla ilgili endişelerinin abartılı olduğunu da söylüyor. Öncelikle, piyasada bulabileceğiniz küçük dronlar büyük, ağır ve sofistike kameralar taşıyamıyor. Ve çok yakın olmadığınız sürece bir şeyler ayırt edemezsiniz diye de açıklıyor.

BİR DRON EVİMİN İÇİNİ GÖZETLEYEBİLİR Mİ?

Bir dronun herhangi bir evin camından içeriyi gözetlemesi teorik olarak mümkün fakat bu durum bir ağaca tırmanıp camdan içeriyi gözetlemek veya bir dürbün yardımıyla bir evin camından başka bir evin camından içeriyi gözetlemekten daha fazlası değil ve piyasada bulunan dronlar, dürbünlerdeki yakınlaştırma özelliğine sahip değil.

Ek olarak evinizin üzerinde uçan her dron mülkünüzün veya sizin fotoğrafınızı çekiyor diyemeyiz. Başka bir yere gitmeye çalışan veya mülkünüzün dışında başka bir yerin fotoğrafını çekecek olan bir dron da olabilir.

Evinize yakın bir noktaya inen veya havada süzülen bir dron, yasal olarak daha ciddi bir alanda sayılabilir. Alçak irtifada uçan dronlar hakkında hala tecrübe edilmemiş durumlar bulunmakta. Eğer Amerika’da birinin mülkünün 1,5 metre üzerinde bir dron uçurduysanız, bu muhtemelen federal kontrole tabi olan yasal bir hava sahası değildir ancak bir eyalet yönetimi bunu kontrol edebilir fakat bu da daha önce mahkemelerde görülmemiş bir durum.

EN GÜVENLİ YOL NEDİR? YEREL GÜVENLİK HİZMETİNİZİ ARAYIN!

Eğer gerçekten bir dronun hakkınıza müdahale eden bir şekilde kullanıldığını düşünüyorsanız, meselenin kontrolünü kendi elinize almak yerine polisle iletişime geçmenizi tavsiye ederiz.

“Eğer biri röntgenciyse, hangi teknolojiyi kullandığı önemli değildir!”

Amerika’da Pensilvanya gibi bazı eyaletlerde, birisini gözetlemek için dronların kullanılması yasalar tarafından yasaklanmıştır. Ancak sıradan röntgencilere karşı olan korkumuz bizi, dronlardan gelebilecek daha endişe verici gerçek gizlilik tehditlerinden uzaklaştırıyor olabilir.

            Belediyeler vergilerimizi arttırmak için mülkümüz üzerinde herhangi bir geliştirme yapıp yapmadığımızı veya bir yüzme havuzu ekleyip eklemediğimizi görmek için uçabilir.

            Aynı zamanda, dronlar için ülke çapında net gizlilik standartlarının olmaması ve genel olarak insansız hava araçlarına ilişkin halkın huzursuzluğu, bunların yararlı amaçlarla kullanılmasını engelleyebilir. Halktaki mevcut korku seviyesi insansız hava aracı ve hatta teknoloji alanında ilerlememizi engelleyen şeylerden biri.

            The Conversation yazarlarından Stephen Rice, “Ateş Etmeyin! Bu Dron Mahremiyetinizi İhlal Etmiyor” yazısında, “Dron kullanımının %95’inin aslında kamu yararına olabileceğini iddia ediyorum.” diyor.  Örneğin, bir dronun düşürüldüğü söylenen yakın tarihli bir vakada, dronun kayıp bir köpeği aramak için kullanıldığını da not düşüyor…